Anti-misbruik belastingverdragen - het multilateraal instrument (MLI)

Het MLI is een multilateraal verdrag waarmee wordt beoogd bestaande bilaterale belastingverdragen op een efficiënte wijze aan te passen aan de aanbevelingen die de OESO in 2015 heeft gedaan ter voorkoming van misbruik van belastingverdragen, de zogenaamde  BEPS (Base Erosion and Profit Shifting) -maatregelen die op 5 oktober 2015 zijn gepubliceerd.

Het MLI voorziet in een aantal minimumstandaarden die landen collectief kunnen overnemen ter voorkoming van misbruik van hun belastingverdragen. Dit ziet onder andere op de preambule, de zogenaamde “principal purpose test” (welke inhoudt dat een bepaling in het belastingverdrag geen toepassing vindt indien het verkrijgen van verdragsvoordelen een van de voornaamste motieven van de transactie is), en de regeling voor onderling overleg. De optionele bepalingen zien onder andere op het ontgaan van het bestaan van een vaste inrichting, hybride mismatches, vennootschappen met een dubbele woonplaats en bindende arbitrage.

Het MLI is van toepassing op al vastgesteld bilaterale belastingverdragen die volgens beide verdragspartijen onder het MLI vallen maar wijzigt deze verdragen als zodanig niet. Het MLI is van toepassing op een verdrag als er een “match” is. Hiervan is sprake indien en voor zover verdragslanden kiezen voor dezelfde MLI bepalingen. Vervolgens moet een artikel van het MLI door beide landen worden aangenomen om van toepassing te zijn op het verdrag.

Bijvoorbeeld, Nederland heeft het verdrag met Australië aangemerkt voor toepassing van het MLI, Australië heeft dat ook voor het verdrag met Nederland gedaan, dus het MLI kan in beginsel van toepassing zijn. Vervolgens heeft Nederland (onder andere) artikel 4 en artikel 8 van het MLI overgenomen. Australië heeft artikel 4 ook overgenomen, maar artikel 8 niet. Dit houdt in dat artikel 4 van het MLI wel van toepassing is op het verdrag tussen Nederland en Australië, maar artikel 8 niet omdat er geen match is.

Voor de verdragen waar het MLI op van toepassing is verwijzen wij naar onze  Database Nederlandse belastingverdragen.                                                                                       

Het MLI is van toepassing op een verdrag vanaf het moment dat beide landen het MLI hebben geratificeerd. Voor Nederland is het MLI voor het eerst van toepassing vanaf 1 juli 2019, dit geldt enkel voor verdragen die in het andere land per die datum ook geratificeerd zijn.